انحصار وضعیتی است که در آن یک یا چند شرکت،کنترل قابل توجهی بر بازار دارند و می‌توانند به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم بر قیمت‌ها، میزان تولید و توزیع کالاها و خدمات تأثیر بگذارند. در نتیجه، انحصـار رقابت را در بازار از بین می‌برد، گزینه‌های جایگزین مصرف‌کنندگان را محدود می‌کند و قدرت انتخاب مصرف‌کننده را کاهش می‌دهد.
آثار انحصار بر بازار و مصرف‌کنندگان:
کاهش کارایی اقتصادی:انحصار می‌تواند منجر به تخصیص نامناسب منابع و کاهش بهره‌وری در اقتصاد شود. در شرایط انحصاری، شرکت‌ها ممکن است به جای تمرکز بر بهینه‌سازی منابع، تنها به افزایش سود خود بیاندیشند.
کاهش نوآوری:انحصارگر در بازار ممکن است به دلیل نبود رقبا، تمایل کمتری به سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های تحقیق و توسعه و بهبود خدمات و محصولات داشته باشد.
کاهش کیفیت:در نبود رقابت، انگیزه شرکت انحصارگر برای بهبود کیفیت محصولات و خدمات کاهش می‌یابد. انحصارگر بازار ممکن است تنها به حداقل نیازهای بازار پاسخ دهد، چرا که اطمینان دارد که مصرف‌کنندگان گزینه‌های جایگزین زیادی ندارند.
افزایش قیمت‌ها:شرکت‌های انحصاری معمولاً می‌توانند قیمت‌ها را به‌طور دلخواه خود و اغلب به میزان گزاف تعیین کنند، زیرا مصرف‌کنندگان انتخاب‌های محدودی دارند. این امر علاوه بر این که موجب سودآوری بیشتر و ناحق انحصارگر می‌شود، قدرت خرید مصرف‌کنندگان را هر چه بیشتر کاهش می‌دهد.
اجرای قوانین ضد انحصار با چالش‌های مختلفی همراه است، از جمله:
تعریف و شناسایی انحصار:شناسایی دقیق انحصار و رفتارهای ضد رقابتی نیازمند تحلیل‌های پیچیده اقتصادی- از جمله تعریف بازار و تعیین سهم بازاری بازیگران- است.
محدودیت‌های نظارتی:نهادهای نظارتی ممکن است با کمبود منابع یا تخصص مواجه باشند. این امر به ویژه در کشورهای در حال توسعه که نهادهای نظارتی هنوز در مراحل اولیه رشد هستند، محسوس‌تر است.
تغییرات سریع بازارها:به طور ویژه در بازارهای دیجیتال، تغییرات فناوری و مدل‌های کسب‌وکار می‌توانند اجرای قوانین را دشوار کنند. برای مثال، ظهور پلتفرم‌های آنلاین و اقتصاد مبتنی بر داده، چالش‌های جدیدی را در شناسایی و مقابله با انحصار ایجاد کرده است.
نمونه انحصار شرکت به پرداخت ملت:
به نظر می رسد درسال 1400 و1401 سهم بازار به پرداخت ملت از نظر مبلغ تراکنش و از نظر تعداد تراکنش از این آمار گزارش داده شده بیشتر باشد.
گزارش آذر ۱۴۰۱ شاپرک
بر روی لینک زیر کلیک کنید:
دیدگاه خود را بنویسید